Image
Image

Udaleku irekiak Ordizian

Gaurtik maiatzaren 3a bitartean izena emateko aukera izango duzue Ordiziako Udaleku irekietan.
2012 eta 2018 urte bitartean jaiotako haurrentzat da eta ekainaren 26tik uztailaren 21era egingo da. Ordutegia, berriz, 10:00-13:00 izango da.
Izena Udaletxeko arreta bulegoan (8:00-13:30) edo Barrenan kokatuta dagoen Gazteriako bulegoan eman daiteke (16:00-18:00). Egoitza elektronikoan, https://labur.eus/E4ru1, bidez ere eman daiteke izena.

Errenta aitorpena euskaraz egiteko aldarria

Herritarrek aitorpena euskaraz egin dezaten animatzeko ‘Errenta Aitorpena euskaraz, Ogasunarekin euskaraz!’ kanpaina antolatu dute hamahirugarrenez Beasaingo, Ordiziako, eta Lazkaoko Udalek elkarlanean. 

Gipuzkoan, apirilaren 3an zabalduko da 2022ko errenta aitorpena egiteko eskaintzen diren aukeretan lehena eta datorren ekainaren 30era bitarte egongo da zabalik. 

Leire Artola Beasaingo alkateak, Kepa Zubiarrain Lazkaoko alkateak eta Maitane Alvarez Ordiziako Udaleko alkateordeak, Beasaingo Udalean egindako prentsa agerraldian eskaini dituzte gaur egun errenta aitorpena egiteko bideak eta xehetasunak. 2010az geroztik egiten den kanpaina da honakoa eta azken urteotan bezala, kanpainaren helburua euskaraz egiten diren errenta aitorpen kopurua handitzea eta horretarako herritarrei jarraibideak eskaintzea da. 

Errenta aitorpena egiteko bideak eta datak

Gaur egun errenta aitorpena aurkezteko hiru bide daude eta guztietan erabil daiteke euskara:

 

  • Auto-likidazio proposamena. Apirilaren 3tik ekainaren 30era herritarrek autolikidazio proposamenak jaso eta onartzeko aukera izango dute. Jasotako proposamena onartzerakoan, euskaraz egin nahi duzula esan eta aurrerantzean Ogasunak agiriak euskaraz bidaliko dizkizu.
  • Errenta mekanizaturako hitzordua eskatzeko epea apirilaren 13an hasi eta ekainaren 8an amaituko da. Hitzordua hartzerakoan, Ogasunarekin harremanak euskaraz izan nahi direla adierazi behar da. Ogasunarekin bulegoko aurrez aurreko harremanak, nahiz telefono edo Internet bidezkoak euskaraz egin daitezke. Horrez gain, Ogasunak sinatzeko duen orria ere euskaraz jaso daiteke. 
  • Internetez, Zergabidea atariaren bitartez. Errenta aitorpena Internetez edo bulegoan bertan egin nahi dutenek apirilaren 12tik ekainaren 30era arteko epea izango dute horretarako. Errenta programaren euskarazko bertsioa jaitsi Internetetik eta hobetsitako hizkuntza atalean euskara aukeratu behar da. Aholkularitza edo finantza erakunde batean egiten baduzu, euskaraz egiteko eska daiteke. Beste modu batean egiten bada (finantza erakunde batean, adibidez), euskaraz egiteko eska daiteke.

Urtero euskaraz egindako aitorpen kopurua goruntz

Azken 12 urteetan, 2009tik 2021era, Beasainen, Lazkaon eta Ordizian euskaraz egin diren errenta aitorpenen ehunekoa handituz  joan da: Beasainen %8,37tik %21,60ra, Lazkaon %15,52tik %31,27ra eta Ordizian %8,29tik %23,80ra igo da.

Hiru udal ordezkariek, euskararen aldeko keinu hau egitera gonbidatu nahi dituzte herritarrak. Aukera badago euskaraz jarduteko, baita errenta aitorpenean ere, eta orain arte, inertziaz edo ohitura faltagatik gazteleraz egin bada ere, era oso errazean gure hizkuntzan egin daiteke. Hori ikusarazi eta errazteko kanpaina da hau, gure hizkuntzaren erabilera sustatzekoa. Beraz, euskararen aldeko aukeraz baliatuz, errenta aitorpena euskaraz eginez, euskarari ere aitorpena egiten zaiola nabarmendu dute hiru ordezkariek. 

Euskararen erabilera 5 puntu igo da azken bost urteetan

 

Soziolingustikako Klusterrak ezagutzera eman ditu Ordizian 2021ean eginiko Hizkuntzen erabileraren kale-neurketak ikerketako datuak. Honek erakutsi du herriko kaleetan 10 lagunetatik bost ari zela euskarazko elkarrizketetan (% 48,7), erdia baino zertxobait gutxiago gaztelaniaz (% 46,7) eta beste hizkuntzetan % 4,7. Azken datu hori azpimarragarria da, Euskal Herrian oro har entzuten denetik gora dagoelako.

Ordizian, gainera, euskararen erabilerak bost puntu egin du gora azken bost urteetan. Bilakaera hori are eta interesgarriagoa da, gainera, aurretik zetorren joera berresten duelako. Hala, esan behar da euskararen kaleko erabilerak hamar puntuko igoera graduala izan duela Ordizian azken hamar urteotan.

Ordiziako ibilbideetan gertatzen denari erreparatuz, ipar eta hego-mendebaldean dago euskararen kale-erabilera handiena; alderantziz, ipar eta hego-ekialdean baxuena. Nabarmentzekoa da, azken lau urteotan gertaturiko erabileraren igoera ibilbide guztietan islatu izana.

Emakumezkoek zertxobait gehiago egiten dute euskaraz gizonezkoek baino Ordizian. Joera hori, oro har, Euskal Herriko lurralde guztietan errepikatzen den fenomenoa da, adin-talde guztietan adinekoetan izan ezik. Badirudi, emakumeek eta gizonek euskararekiko izan ditzaketen irudi zein balio desberdinek hizkuntza-hautuan eragiten dutela. Etorkizuneko aztergai interesgarria da honakoa, zalantzarik gabe.

Zenbat eta adin-tarte gazteagoa izan, orduan eta handiagoa da euskararen erabilera, Ordizian ere. Haurren, gazteen eta heldu gazteen erabilerak batezbestekoaren gainetik kokatzen dira, eta neurri handi batean, euskararen erabileraren sendotzea eragiten dute. Nabarmentzekoa da, euskararen erabilerak gazteen, helduen eta adinekoen kasuan gora egin badu ere, haurren kasuan bost puntuko beherakada jaso dela. Ez da ahaztu behar, Ordizian ere, asko direla eskolaren bitartez euskaldundu diren haur eta gazteak. Eta, baita migrazioaren ondorioz udalerrira etorri diren herrikideak ere. Horien guztien euskararenganako jarrera eta hautua, oso kontuan hartzekoa izango da datozen urteetako euskararen bilakaeran.

Adin berekoen arteko elkarrizketetan azaleratu da, bestalde, orain artean agerian ez zegoen informazio interesgarria. Izan ere, gazteek gehiago egiten dute euskaraz euren artean daudenean adin desberdinetako biztanleekin osatutako taldeetan daudenean baino. Fenomeno horrek erakusten du gazteek duten euskararenganako joera kanpoko eraginik gabe euskararen alde gehiago jotzen dutelako. Haurren, helduen nahiz adinekoen kasuan, ordea, erabilera jaitsi egiten da euren adin-tartekoekin soilik daudenean. Argi geratzen da, helduek gazteagoekin harremanetan euskararen aldeko hautua indartzen dutela, akaso, indarrean dagoelako gurasoek haurrekin euskaraz aritzeko arau soziala; fenomeno horren bilakaerari arreta hurbiletik jartzea komeniko da, zalantzarik gabe.

Fenomeno horrekin lotzen da haurren presentziak duen eragina euskararen erabileran. Euskal Herriko kaleetan pertsona nagusiak euskaraz gehiago aritzen dira haurrak hurbil daudenean, eurak bakarrik daudenean baino. Joera hori orokorra da, eta Ordizian ere araua hala betetzen da. Badirudi pertsona nagusiek euren harreman horizontaletan gaztelaniarako joera sendoagoa dutela eta haurrekin daudenean errazago baztertzen dutela joera hori: nagusien arteko taldeetan entzuten da gutxien euskaraz, eta haurrekin daudenean, aldiz, nabarmen igotzen da euskararen erabilera.

Datozen urteetako bilakaerari begiratzekoan, garrantzitsua izango da haurren eta gazteen joerei erreparatzea. Ordizian, datu orokor baikorrak agertu direla esan daiteke, inoizko erabilera-datu altuenak jaso direlako. Dena den, arreta handiz jarraitu beharreko kontua da haurren euskararen erabilera, beheranzko joera antz eman zaiolako. Horrekin batera, gogoan izan behar da egungo euskal hiztunen profil linguistikoa desberdina dela garai bateko euskaldunen artean ohikoen zen profiletik. Horregatik, kanpo-eraginak tarteko direla ere, zaindu beharrekoak dira haur eta gazte horien hizkuntza-erraztasuna, euskaraz modu lasaian aritzeko aukerak eta euskarazko sozializazioa. Herritar guztiek dute zeregina eginkizun horretan. Euskararen biziberritzearena, ilusioz, erabakimenez, enpatiaz eta inteligentziaz gauzatu beharreko prozesu berritzaile eta eraldatzailea da, bizikidetza zainduz eta gizarte hobe bat eraikitzeko bidean.

Hizkuntzen erabileraren kale neurketako datuak, bihar

Zenbat euskara erabiltzen da Ordizian? Soziolinguistika Klusterrak hizkuntzen erabilera neurtu du Ordiziako kaleetan eta neurketa horren emaitzak aurkeztuko dira bihar, azaroaren 22a, 18:30ean, Barrenako Areto Nagusian.

logo ordizia bizi herria

Image
Image
Image